Doanh nghiệp phải tuân thủ những gì?

Doanh nghiệp phải tuân thủ những gì liên quan đến các giao dịch liên kết phát sinh trong kỳ?

Các yêu cầu tuân thủ đối với doanh nghiệp có ghi nhận giao dịch liên kết được tổng hợp dưới đây. Đối với giai đoạn từ 2010 – 2016, các yêu cầu tuân thủ được quy định tại Thông tư 66/2020/TT-BTC (“Thông tư 66”).

Từ năm 2017, các doanh nghiệp thực hiện theo yêu cầu tại Nghị định 20/2017/NĐ-CP (“Nghị định 20”) và Thông tư 41/2017/TT-BTC (“Thông tư 41”).

Tháng 11 năm 2020, Chính phủ đã ban hành Nghị định 132/2020/NĐ-CP (“Nghị định 132”) thay thế Nghị định 20 về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Nghị định 132 có hiệu lực từ ngày 20/12/2020. Theo đó, kể từ năm 2020, các yêu cầu tuân thủ sẽ được thực hiện theo yêu cầu của tại Nghị định 132.

Các trường hợp được miễn trừ nghĩa vụ chuẩn bị tờ khai và hồ sơ xác định giá giao dich liên kết?

Nghị định 132 (và Nghị định 20 trước đây) cũng đưa ra một số trường hợp doanh nghiệp sẽ được miễn trừ nghĩa vụ chuẩn bị tờ khai thông tin giao dịch liên kết hoặc hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết. Cụ thể như sau.

Miễn kê khai xác định giá giao dịch liên kết tại mục III, mục IV Mẫu số 01 và miễn chuẩn bị Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết, phải thỏa mãn TẤT CẢ các điều kiện sau:

• Chỉ phát sinh giao dịch với các bên liên kết là đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam;
• Áp dụng cùng mức thuế suất thuế TNDN với người nộp thuế và không bên nào được hưởng ưu đãi thuế TNDN trong kỳ tính thuế,

  Ghi chú:

• Phải kê khai căn cứ miễn trừ tại mục I, mục II tại Mẫu số 01 Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 20.
• Theo hướng dẫn tại một số công văn của các cục thuế, nếu thỏa mãn điều kiện miễn kê khai mục III, mục IV Mẫu số 01, doanh nghiệp đồng thời được miễn lập Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết.

Miễn Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết, phải thỏa mãn 01 TRONG 03 trường hợp:

• Có tổng doanh thu phát sinh của kỳ tính thuế dưới 50 tỷ đồng và tổng giá trị tất cả các giao dịch liên kết phát sinh trong kỳ tính thuế dưới 30 tỷ đồng;
• Hoặc, đã ký kết Thỏa thuận trước về phương pháp xác định giá tính thuế (“APA”) và nộp Báo cáo thường niên theo quy định pháp luật về APA;
• Hoặc, có doanh thu dưới 200 tỷ đồng và thực hiện kinh doanh với chức năng đơn giản, cũng như đạt tỷ suất lợi nhuận thuần trước lãi vay và thuế TNDN trên doanh thu, bao gồm các lĩnh vực như sau:
  • Phân phối (từ 5%);
  • Sản xuất (từ 10%);
  • Gia công (từ 15%).

  Ghi chú :

• Phải kê khai xác định giá giao dịch liên kết theo Mẫu số 01.

Những khó khăn của doanh nghiệp tại Việt Nam trong việc tuân thủ các quy định về chuyển giá hiện nay?

Thiếu các văn bản công văn hướng dẫn chi tiết:

So với các lĩnh vực thuế khác (Thuế thu nhập doanh nghiệp (“TNDN”), thuế thu nhập cá nhân (“TNCN”), v.v.), hệ thống các quy định tuân thủ về chuyển giá khá đơn giản, bao gồm hai Nghị định và một Thông tư kể trên. Các văn bản công văn hướng dẫn về chuyển giá hiện cũng tương đối hạn chế so với các lĩnh vực khác và thường chỉ tập trung trả lời các vấn đề nguyên tắc.

Vì vậy, doanh nghiệp thường gặp nhiều khó khăn trong quá trình tìm hiểu và áp dụng các quy định về chuyển giá trong hoạt động của mình cũng như xác định và thực hiện các yêu cầu tuân thủ theo quy định pháp luật.

Một số khác biệt trong yêu cầu tuân thủ với thông lệ quốc tế:

Trong trường hợp người nộp thuế không thỏa mãn các điều kiện miễn giảm điều kiện tuân thủ quy định tại Nghị định 132, bên cạnh tờ khai thông tin giao dịch liên kết nộp kèm tờ khai quyết toán thuế hằng năm, người nộp thuế sẽ phải chuẩn bị Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết (“Hồ sơ giao dịch liên kết”) (bao gồm Hồ sơ toàn cầu (“HSTC”), Hồ sơ quốc gia (“HSQG”), và Báo cáo lợi nhuận liên quốc gia (“CbCR”)).

Nội dung của ba hồ sơ/báo cáo này theo quy định tại Nghị định 132 tương đồng với khuyến nghị của OECD trong các hành động BEPS. Tuy nhiên vẫn tồn tại một số khác biệt, gây khó khăn cho người nộp thuế trong quá trình tuân thủ như sau:

Thời hạn để chuẩn bị Hồ sơ xác định giao dịch liên kết:

Người nộp thuế có trách nhiệm lưu giữ và cung cấp Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết khi được cơ quan thuế yêu cầu.

Doanh nghiệp sẽ phải cung cấp Hồ sơ cho cơ quan thuế kịp thời trong trường hợp thanh tra (không nêu rõ thời hạn); và 30 ngày làm việc, được gia hạn tối đa 15 ngày làm việc nếu có lí do chính đáng - trong trường hợp tham vấn trước thanh tra.

So sánh với các quốc gia khác trên thế giới, thời hạn chuẩn bị và nộp Hồ sơ giao dịch liên kết tại Việt Nam tương đối ngắn. Tại các quốc gia khác, thời hạn này thường từ 5 đến 12 tháng kể từ khi kết thúc năm tài chính.

Ví dụ:

• Tại Nhật Bản, người nộp thuế sẽ phải nộp HSQG cho cơ quan thuế trong thời hạn 45 ngày kể từ khi được yêu cầu, HSTC và CbCR sẽ được nộp qua hệ thống kê khai điện tử trong vòng 12 tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính.
• Tại Hàn Quốc, trong vòng 12 tháng, người nộp thuế cần phải nộp cả ba loại Hồ sơ giao dịch liên kết cho cơ quan thuế qua hệ thống kê khai điện tử.

Khác biệt trong thời hạn chuẩn bị Hồ sơ giao dịch liên có thể khiến người nộp thuế (đặc biệt là các doanh nghiệp FDI) gặp các khó khăn trong việc liên hệ với tập đoàn, công ty mẹ tối cao để có được các tài liệu HSTC, CbCR. Trong trường hợp tập đoàn, công ty mẹ không thể kịp thời chuẩn bị các tài liệu này theo thời hạn tuân thủ tại Việt Nam, doanh nghiệp tại Việt Nam có thể phải cân nhắc tự chuẩn bị các tài liệu này từ đó phát sinh thêm thời gian và chi phí.