IFRS 1

Chuẩn mực IFRS 1 – Lần đầu áp dụng IFRS được ban hành để áp dụng cho các đơn vị lập báo cáo tài chính theo IFRS lần đầu tiên. Theo đó, các Doanh nghiệp Việt Nam sẽ áp dụng các hướng dẫn tại chuẩn mực này để chuyển đổi báo cáo tài chính lần đầu sang IFRS theo kế hoạch của Bộ Tài chính.

IFRS 1 hướng dẫn người lập báo cáo tài chính về cách thiết lập số đầu kỳ cho hệ thống kế toán theo IFRS. Điều này được thực hiện thông qua số đầu kỳ của bảng cân đối kế toán, trong đó các khoản mục trong bảng cân đối kế toán thường được điều chỉnh thông qua khoản mục vốn chủ sở hữu để ghi lại các sự chênh lệch khi áp dụng lần đầu các chuẩn mực theo IFRS.

Dưới đây là một số điểm chính cần lưu ý khi áp dụng IFRS lần đầu, nhằm đảm bảo tính nhất quán và phản ánh đúng tác động của việc áp dụng IFRS lần đầu tiên lên Báo cáo Tài chính.

Lập bảng cân đối kế toán đầu kỳ

- Việc đầu tiên khi chuyển đổi IFRS là lập số dư đầu kỳ của bảng cân đối kế toán tại “Ngày chuyển đổi”. Đây là ngày đầu tiên của năm đầu tiên được so sánh theo IFRS (Ví dụ: ngày 1 tháng 1 năm 2025 cho các công ty áp dụng niên độ cuối năm dương lịch).

- Điều này cần được lập nhưng không cần phải công bố trong thuyết minh báo cáo tài chính. Tuy nhiên, vẫn cần phải thuyết minh phần so sánh và đối chiếu của khoản mục vốn chủ sở hữu tại ngày chuyển đổi.

- Số đầu kỳ của bảng cân đối kế toán sẽ phản ánh tất cả các điều chỉnh từ VAS sang IFRS tại ngày chuyển đổi. Chúng thường được thực hiện thông qua tài khoản lợi nhuận chưa phân phối, trừ khi một tài khoản cụ thể khác được chỉ định.

- Số đầu kỳ của bảng cân đối kế toán thường được lập trên cơ sở áp dụng hồi tố tất cả các hướng dẫn IFRS có hiệu lực vào ngày chuyển đổi cuối cùng. Tuy nhiên, có một số miễn trừ khỏi các quy tắc chung (xem bên dưới). Ngoài ra, có một số trường hợp ngoại lệ bắt buộc, nằm ngoài các quy tắc chung (xem bên dưới).

Xác định các trường hợp được miễn trừ tùy chọn khỏi nguyên tắc chung về đo lường và công bố của IFRS 1

Các trường hợp được miễn trừ tùy chọn khỏi nguyên tắc chung về đo lường và công bố của IFRS 1:

  • Hợp nhất kinh doanh,
  • Các nghiệp vụ chi trả bằng cổ phần,
  • Hợp đồng bảo hiểm,
  • Giá trị hợp lý, giá trị ghi sổ và giá trị mang tính ước lượng,
  • Hoạt động thuê,
  • Chênh lệch tỷ giá,
  • Các khoản đầu tư vào các công ty con, công ty liên kết, các hình thức hợp tác kinh doanh,
  • Tài sản và các nghĩa vụ nợ phải trả của các công ty con, công ty liên doanh liên kết và các hình thức liên kết kinh doanh,
  • Các công cụ tài chính,
  • Thay đổi tính chất các công cụ tài chính được ghi nhận từ trước đây,
  • Giá trị hợp lý của tài sản và nợ phải trả tại thời điểm ghi nhận ban đầu,
  • Chi phí cải tạo mặt bằng đang được ghi nhận trong nguyên giá của tài sản cố định,
  • Tài sản tài chính và tài sản vô hình được thỏa thuận trong hoạt động nhượng quyền (IFRIC 12),
  • Chi phí lãi vay,
  • Các khoản ứng trước từ khách hàng,
  • Thanh lý các nghĩa vụ tài chính với các công cụ vốn,
  • Ảnh hưởng của siêu lạm phát,
  • Hợp tác kinh doanh, và
  • Chi phí dọn dẹp bề mặt trong gia đoạn khai thác (hoạt động sản xuất quặng).

Các ngoại trừ đối với áp dụng hồi tố các IFRS khác

Hiện tại có 5 ngoại trừ khi áp dụng IFRS lần đầu tiên:

  • IAS 39 – Hoàn ghi nhận các công cụ tài chính
  • IFRS 9 – Kế toán phòng ngừa rủi ro
  • IAS 27 – Lợi ích của cổ đông không kiểm soát
  • Giá trị tài sản liên quan đến lĩnh vực dầu khí
  • Xác định một thỏa thuận có phải là hoạt động thuê mượn

Lập và trình bày thuyết minh cho báo cáo tài chính bán niên

Yêu cầu đối với thuyết minh cho báo cáo tài chính bán niên:

  • Đối chiếu khoản mục vốn chủ sở hữu VAS và IFRS tại ngày chuyển đổi và tại ngày kết thúc năm tài chính;
  • Đối chiếu khoản mục vốn chủ sở hữu theo VAS và IFRS tại ngày lập báo cáo tài chính;
  • Đối chiếu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giữa VAS và IFRS cho năm tài chính – áp dụng cho cả báo cáo quý và báo cáo kết thúc năm;
  • Đối chiếu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giữa VAS và IFRS cho năm tài chính gần nhất;
  • Chi tiết các điều chỉnh trọng yếu trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ; và
  • Chi tiết ảnh hưởng của việc suy giảm giá trị của tài sản hoặc hoàn nhập các khoản ghi nhận suy giảm giá trị đối với lần đầu áp dụng IFRS.

Lập và trình bày thuyết minh cho báo cáo tài chính năm

Các yêu cầu đối với báo cáo tài chính được công bố như sau:

  • Đối chiếu khoản mục vốn chủ sở hữu theo VAS và IFRS tại ngày chuyển đổi (và tại ngày kết thúc năm tài chính nếu 2 ngày này khác nhau);
  • Đối chiếu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giữa VAS và IFRS cho năm tài chính gần nhất;
  • Chi tiết ảnh hưởng của việc suy giảm giá trị của tài sản hoặc hoàn nhập các khoản ghi nhận suy giảm giá trị đối với lần đầu áp dụng IFRS; và
  • Chi tiết các điều chỉnh trọng yếu trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Vui lòng xem hướng dẫn chi tiết các yêu cầu khi áp dụng IFRS lần đầu tại đây

Doanh nghiệp nên lưu ý các điểm sau khi áp dụng IFRS lần đầu:

  • Chú ý đến các trường hợp được miễn trừ khi áp dụng nguyên tắc hồi tố - điều này sẽ giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu chi phí.
  • Lên kế hoạch để thu thập các dữ liệu để đáp ứng các yêu cầu về đo lường và công bố thông tin, đặc biệt là thông tin cho số dư đầu kỳ của bảng cân đối kế toán tại ngày chuyển đổi.
  • Thường xuyên cập nhật các thông tin hướng dẫn cụ thể từ Bộ Tài chính để kịp thời áp dụng tại đơn vị.
Tại Crowe Vietnam, chúng tôi cung cấp các dịch vụ liên quan đến Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IFRS), vui lòng tìm hiểu chi tiết phía dưới