Tuyển dụng lao động bởi Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (FIE)
Theo Bộ luật Lao động 2012, FIE có thể tuyển dụng trực tiếp nhân viên Việt Nam hoặc tuyển dụng thông qua một cơ quan lao động được ủy quyền. Sau đó, FIE được yêu cầu đăng ký danh sách nhân viên Việt Nam được tuyển dụng với bộ phận lao động địa phương và gửi báo cáo về việc sử dụng và thay đổi nhân viên cho bộ phận lao động định kỳ.
Đăng ký nhân viên nước ngoài
Người nước ngoài làm việc tại Việt Nam từ 03 tháng trở lên phải có giấy phép lao động. Thời hạn của giấy phép lao động phải tương ứng với thời hạn của hợp đồng lao động, có thời hạn tối đa là 36 tháng nhưng có thể được gia hạn theo yêu cầu của người sử dụng lao động.
Không ít hơn hai mươi ngày trước ngày bắt đầu làm việc dự kiến của người nước ngoài, FIC phải nộp đơn cho Bộ LĐTBXH hoặc cơ quan được ủy quyền để xin giấy phép lao động cho người nước ngoài đó. Bộ LĐTBXH hoặc cơ quan được ủy quyền của Bộ LĐTBXH có trách nhiệm ra quyết định trong vòng 15 ngày kể từ ngày nhận được đơn đề nghị. Phải cung cấp lý do rõ ràng nếu đơn đăng ký bị từ chối. Ngoài ra, giấy phép lao động có thể bị thu hồi trong một số trường hợp nhất định, bao gồm cả việc người nước ngoài vi phạm pháp luật Việt Nam.
Năm nhóm người nước ngoài làm việc tại Việt Nam được miễn giấy phép lao động:
(i) người nước ngoài vào Việt Nam làm việc dưới 03 tháng,
(ii) thành viên của công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên,
(iii) chủ sở hữu của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên,
(iv) thành viên hội đồng quản trị của công ty cổ phần,
(v) người nước ngoài vào Việt Nam cung cấp dịch vụ,
(vi) Người nước ngoài vào Việt Nam làm việc để giải quyết các tình huống khẩn cấp như sự cố, tình huống phức tạp về kỹ thuật, công nghệ phát sinh, ảnh hưởng hoặc có nguy cơ ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh mà chuyên gia Việt Nam hoặc chuyên gia nước ngoài đang ở Việt Nam không giải quyết được. Người nước ngoài phải làm thủ tục cấp giấy phép lao động nếu thời gian làm việc trên 03 tháng; và
(vii) một luật sư nước ngoài mà Bộ Tư pháp đã cấp chứng chỉ hành nghề luật sư tại Việt Nam. Không ít hơn bảy ngày trước ngày bắt đầu làm việc, người nước ngoài thuộc diện miễn giấy phép lao động phải đăng ký tại Sở LĐTBXH nơi người sử dụng lao động đặt trụ sở chính. Bản đăng ký phải nêu rõ tên, tuổi, quốc tịch và số hộ chiếu của nhân viên, ngày bắt đầu và chấm dứt việc làm, và mô tả công việc sẽ làm.
Bộ luật Lao động mới 2019 có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2021 và thay thế hoàn toàn chế độ lao động hiện hành (‘Bộ luật Lao động 2012’). Trong đó, có một số thay đổi đáng chú ý áp dụng cho người lao động nước ngoài như sau:
Thời hạn tối đa của giấy phép lao động đối với người lao động nước ngoài là hai (2) năm và chỉ được gia hạn một lần với thời hạn tối đa là hai (2) năm. Có nghĩa là, đơn xin cấp giấy phép lao động mới cần được chuẩn bị sau mỗi bốn (4) năm đối với những người làm việc lâu dài tại Việt Nam. Theo luật hiện hành, thời hạn tối đa của giấy phép lao động cũng là hai (2) năm và có thể được gia hạn vô hạn.
Người sử dụng lao động và người lao động nước ngoài có thể giao kết nhiều hợp đồng lao động xác định thời hạn. Quy định này nhằm đảm bảo thời hạn của hợp đồng lao động của người lao động nước ngoài phải phù hợp với thời hạn của giấy phép lao động đã được cấp của họ và giải quyết mâu thuẫn lâu dài trong pháp luật về việc bắt buộc sử dụng hợp đồng không xác định thời hạn sau hai hợp đồng thời hạn liên tiếp.
Ngoài ra, người nước ngoài kết hôn với công dân Việt Nam và sinh sống tại Việt Nam sẽ được miễn nghĩa vụ về giấy phép lao động (lưu ý rằng vẫn phải có giấy miễn giấy phép lao động). Đây là một cơ sở mới bổ sung quan trọng cho việc miễn giấy phép lao động. Vẫn còn phải xem liệu sẽ có bất kỳ giới hạn nào đối với các loại hoặc vị trí mà người phối ngẫu đó có thể nắm giữ mà không cần giấy phép lao động hay không.