Jednolity Plik Kontrolny (JPK) to e-dokument, który zawiera informacje dotyczące działalności firmy, w tym dane finansowe, podatkowe oraz księgowe. Celem wprowadzenia JPK było usprawnienie mechanizmów kontroli podatkowej oraz zapewnienie jej przejrzystości.
Firmy przekazują Jednolity Plik Kontrolny (JPK) do odpowiedniego organu podatkowego. JPK wprowadzany był etapami począwszy od roku 2016, stopniowo obejmując coraz to mniejsze przedsiębiorstwa.
JPK to siedem struktur głównych:
Obligatoryjnie co miesiąc wysyłany jest wyłącznie JPK_V7. Pozostałe pliki przekazywane są na żądanie odpowiednich organów.
Jednolity plik kontrolny zapisywany jest w formacie XML, tworzony zgodnie ze strukturą logiczną określoną przez Ministra Finansów.
W planach jest ponadto rozszerzenie struktury JPK o JPK_KR_PD oraz JPK_ST – dowiedz się więcej
Obowiązek generowania i przekazywania JPK dotyczy on wszystkich czynnych podatników VAT. Obowiązkowy plik JPK_V7 co do zasady przedsiębiorca wysyła do 25-tego dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą dane zawarte w pliku. Jeśli 25 wypada w sobotę albo w dzień ustawowo wolny od pracy, termin ulega przesunięciu do pierwszego dnia roboczego następującego po 25 dniu danego miesiąca. Zobacz także: Elektroniczne księgi i obowiązkowa wysyłka plików JPK CIT odroczone
Aby wysłać JPK, plik należy podpisać za pomocą elektronicznego podpisu kwalifikowanego lub przez profil zaufany. Ważne jest także, żeby JPK wysłać również plik za okres, w których firma nie odnotował transakcji VAT.
Zasadniczo niezłożenie JKP w terminie traktowane jest jako wykroczenie lub przestępstwo skarbowe. Kodeks karny skarbowy, art. 54 § 1., określa, że podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.
Kary można uniknąć, jeśli przedsiębiorca zawiadomi organ podatkowy powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności, czyli złoży tzw. czynny żal. Czynny żal należy n złożyć zanim organ wezwie przedsiębiorcę do złożenia wyjaśnień.
SAF-T to międzynarodowy format służący do raportowania transakcji VAT, czyli wymiany towarów i usług wprowadzony do krajowych systemów rozliczania podatków w celu m.in. uszczelnienie systemu podatkowego, zapewniania transparentności podatkowej, ale przede wszystkim, aby uprościć wymianę informacji podatkowej na szczeblu międzynarodowym.
Odpowiednikiem SAF-T w Polsce jest Jednolity Plik Kontrolny (JPK). Jednak raportowanie plików JKP w Polsce i za granicą nie funkcjonuje identycznie, różni się przykładowo zakresem danych i ilością plików. SAF-T jest obecnie używany w kilku państwach europejskich m.in. w Luksemburgu, Norwegii Portugalii, Litwie, Węgrzech, oraz Austrii.
To może się jednak zmienić już od 2026 r., kiedy, według pierwotnych planów, ma wejść w życie pakiet VAT in the Digital Age ("ViDA”). Zgodnie z tym pakietem, od 2028 r. wszyscy podatnicy VAT w Unii Europejskiej będą zobowiązani do stosowania e-faktur i bieżącego raportowania transakcji opodatkowanych VAT.
Czytaj także: Nawet bez KSeF podatnicy będą skazani na e-faktury
Pobierz: ViDA fact sheet
Oferujemy kompleksowe wsparcie dotyczącego raportowania JPK i JKP-SAFT.
W naszej ofercie znajdą Państwo także szeroki wachlarz usług księgowych. Sprawdź: Outsourcing usług księgowych
Zobacz także: KSeF – wsparcie dla firm