Dnia 17 marca 2025 r. Komisja Europejska wydała Rozporządzenie Wykonawcze (UE) 2025/486, które ustanawia szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956, dotyczącego mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM). Nowe przepisy określają warunki i procedury uzyskania statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM, co jest kluczowe dla importerów towarów objętych tym mechanizmem.
CBAM - kogo dotyczy rozporządzenie?
Rozporządzenie dotyczy wszystkich importerów towarów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia (UE) 2023/956, którzy chcą przywozić te towary na obszar celny Unii Europejskiej. Są to m.in. importerzy produktów ze stali, żeliwa i aluminium, energii elektrycznej, wodoru, cementu oraz nawozów sztucznych. Nowe przepisy regulują w szczególności proces uzyskiwania statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism). Od 2026 r. wyłącznie upoważnieni zgłaszający CBAM będą uprawnieni do importowania towarów CBAM.
Nowe przepisy CBAM: Jak zostać upoważnionym zgłaszającym?
Kluczowym wymogiem uregulowanym nowym rozporządzeniem jest uzyskanie statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM. Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje na temat procedury składania wniosków, obowiązków dla firm oraz wpływu nowych regulacji na biznes.
Kluczowe obowiązki importerów obejmują m.in.:
- Złożenie wniosku o status upoważnionego zgłaszającego CBAM: Importerzy muszą złożyć wniosek w standardowym formacie, dostępnym w rejestrze CBAM, przed pierwszym przywozem towarów.
- Dostarczenie kompletnych i aktualnych informacji: Wnioskodawcy mają możliwość korygowania informacji we wniosku przed podjęciem decyzji przez właściwy organ.
- Dostarczanie dodatkowych informacji: Na wezwanie właściwego organu, importerzy muszą dostarczyć dodatkowe dokumenty i wyjaśnienia.
- Informowanie o statusie importera energii elektrycznej: Importerzy energii elektrycznej, objęci art. 5 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2023/956, muszą poinformować właściwy organ o swoim statusie i przedstawić odpowiednie dokumenty.
- Spełnienie kryteriów upoważnienia: Importerzy muszą wykazać, że nie dopuścili się poważnych lub powtarzających się naruszeń przepisów, przestępstw gospodarczych oraz że są w dobrej sytuacji finansowej.
- Brak zaległości podatkowych: Upoważnieni zgłaszający musza udowodnić, że nie posiadają zaległości w płatności danin publicznych.
- Złożenie gwarancji: W przypadku firm działających krócej niż dwa lata obrotowe wymagane jest złożenie gwarancji.
- Współpraca przy ponownej ocenie kryteriów: Upoważnieni zgłaszający CBAM muszą być gotowi na ponowną ocenę kryteriów upoważnienia przez właściwe organy.
Procedura składania wniosków o przyznanie statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM
Nowe rozporządzenie ma umożliwić sprawne udzielanie upoważnień zgłaszającym CBAM równolegle z rozwojem systemu informatycznego rejestru CBAM:
- Każdy wniosek o przyznanie statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM otrzymuje unikalny numer referencyjny.
- Wnioskodawcy mogą korygować informacje we wniosku, ale istotne zmiany mogą skutkować odrzuceniem wniosku.
- Właściwy organ ocenia wniosek w ciągu 120 dni (lub 180 dni w przypadku wniosków złożonych przed 15 czerwca 2025 r.), może też wezwać do dostarczenia dodatkowych informacji, co może wydłużyć termin oczekiwania na decyzję.
- W przypadku negatywnej decyzji, wnioskodawca ma prawo do odwołania.
- Decyzja w sprawie wniosku staje się skuteczna z dniem, w którym właściwy organ rejestruje ją w rejestrze CBAM. Wnioskodawca otrzymuje wówczas informację o zarejestrowaniu tej decyzji.
Wpływ na biznes – jak się przygotować do nowych obowiązków?
Nowe przepisy mają na celu zapewnienie, że tylko uczciwi importerzy uzyskają status upoważnionego zgłaszającego CBAM. Firmy muszą dokładnie zapoznać się z wymogami rozporządzenia i odpowiednio dostosować swoje procedury. Aby uniknąć problemów z importem towarów do UE i skutecznie przygotować się na nadejście nowych obowiązków związanych z procedurą uzyskania statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM rekomendujemy:
- Przygotowanie wymaganej dokumentacji i ścisłą współpracę z właściwymi organami.
- Monitorowanie sytuacji finansowej i operacyjnej firmy, tak aby móc spełnić kryteria upoważnienia.
- Uwzględnienie ewentualnych dodatkowych obciążeń finansowe (dotyczy dla niektórych importerów) związanych z koniecznością złożenia gwarancji.
- Podjęcie działań przygotowawczych odpowiednio wcześniej, gdyż niedostarczenie wymaganych dokumentów lub niespełnianie wymogów może skutkować brakiem uzyskania uprawnień do importu towarów.
Rozporządzenie CBAM a ewentualne sankcje
Każdy podmiot objęty obowiązkiem posiadania statusu upoważnionego zgłaszającego pamiętać powinien, że:
- Niedopełnienie obowiązków wynikających z rozporządzenia może skutkować odmową przyznania statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM.
- W przypadku stwierdzenia poważnych lub powtarzających się naruszeń przepisów, status upoważnionego zgłaszającego może zostać cofnięty.
- Niezłożenie lub niedostosowanie gwarancji finansowej w wymaganym terminie również może skutkować cofnięciem uprawnień.
- Naruszenie przepisów, może również skutkować sankcjami karnymi.
Nowe przepisy o CBAM – od kiedy?
Powyżej omówione rozporządzenie ma być stosowane od 28 marca 2025 r. Ma to umożliwić udzielanie upoważnień zgłaszającym CBAM równolegle z rozwojem systemu informatycznego rejestru CBAM w celu zapewnienia pełnej operacyjności tego rejestru do dnia 1 stycznia 2026 r.
CBAM – jak możemy pomóc?
Wniosek o przyznanie statusu upoważnionego zgłaszającego należy złożyć w pierwszym możliwym terminie. Ze względu na niezwykle długą procedurę administracyjną, która może trwać aż 180 dni, aby zapewnić ciągłość dostaw importerzy muszą złożyć odpowiedni wniosek nie później niż w czerwcu 2025 r.
Zapewnij swojej firmie przewagę konkurencyjną w obliczu nowych regulacji UE dotyczących CBAM. Nasi eksperci oferują kompleksowe wsparcie, dzięki któremu Twoja firma:
- Uniknie kosztownych błędów: Przeprowadzimy Twoją firmę przez skomplikowane wymogi CBAM, oszczędzając czas i pieniądze.
- Zoptymalizuje procesy: Nasze doświadczenie w wielu obszarach pozwoli na sprawne dostosowanie Twojej organizacji do nowych obowiązków.
- Zyska compliance i spokój: Wiedząc, że Twoja firma jest w pełni zgodna z przepisami UE, zarówno w okresie przejściowym, jak i po pełnym wdrożeniu regulacji zyskasz spokój ducha.
- Zabezpieczy łańcuchy dostaw: Opracujemy strategie, które pozwolą Twojej organizacji na utrzymanie konkurencyjności w obliczu konieczności zakupu certyfikatów CBAM.
Skorzystaj z wiedzy i doświadczenia naszych ekspertów, aby przekształcić wymogi CBAM w szansę na rozwój Twojej firmy.
Konsultacja CBAM
Umów się na spotkanie